طرح ترافیک به عنوان یکی از راهکارهای مدیریت تقاضای سفر در کلانشهرها، سالهاست که در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران اجرا میشود. هدف اصلی از اجرای این طرح، کاهش بار ترافیک، آلودگی هوا و اتلاف وقت در سفرهای درونشهری است.
با وجود اینکه طرح ترافیک تا حدی در رسیدن به اهداف خود مؤثر بوده است، اما چالشهای متعددی نیز در مسیر اجرای آن وجود دارد. یکی از مهمترین این چالشها، عدم تناسب ظرفیت معابر با حجم تقاضای سفر است. در واقع، در بسیاری از کلانشهرها، به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش استفاده از وسایل نقلیه شخصی، شاهد ترافیک سنگین در معابر هستیم که طرح ترافیک به تنهایی نمیتواند آن را حل کند.
چالش دیگر، عدم تناسب نرخ عوارض با توانایی مالی اقشار مختلف جامعه است. در حال حاضر، نرخ عوارض طرح ترافیک برای بسیاری از افراد، به خصوص اقشار کمدرآمد، بالا محسوب میشود و این امر میتواند انگیزه استفاده از حمل و نقل عمومی را کاهش دهد.
همچنین، نبود زیرساختهای مناسب حمل و نقل عمومی یکی دیگر از موانع اجرای موفق طرح ترافیک است. در بسیاری از کلانشهرها، شاهد کمبود خطوط مترو، اتوبوس و سایر وسایل حمل و نقل عمومی هستیم و کیفیت خدمات ارائه شده نیز در حد مطلوب نیست. این امر سبب میشود تا استفاده از حمل و نقل عمومی برای بسیاری از افراد جذاب نباشد و به ناچار از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند.
علاوه بر این، عدم فرهنگسازی مناسب در خصوص استفاده از حمل و نقل عمومی و طرح ترافیک نیز از جمله چالشهای این طرح محسوب میشود. بسیاری از افراد هنوز از مزایای استفاده از حمل و نقل عمومی و طرح ترافیک آگاه نیستند و به همین دلیل، ترجیح میدهند از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند.
راهکارهایی برای رفع چالشهای طرح ترافیک:
توسعه حمل و نقل عمومی: یکی از مهمترین راهکارها برای رفع چالشهای طرح ترافیک، توسعه و تقویت سیستم حمل و نقل عمومی است. این امر شامل افزایش خطوط مترو و اتوبوس، ارتقای کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی، و ارائه خدمات باکیفیت و مقرون به صرفه به مردم میشود.
ترویج فرهنگ استفاده از حمل و نقل عمومی: ترویج فرهنگ استفاده از حمل و نقل عمومی از طریق آموزش، تبلیغات و اطلاعرسانی میتواند به کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و به تبع آن، کاهش بار ترافیک و آلودگی هوا کمک کند.
استفاده از فناوریهای نوین: استفاده از فناوریهای نوین مانند سیستمهای هوشمند حمل و نقل، اپلیکیشنهای مسیریابی و بلیط الکترونیکی میتواند به مدیریت تقاضای سفر و تسهیل در تردد افراد در شهر کمک کند.
توسعه طرحهای تشویقی: ارائه طرحهای تشویقی مانند ارائه تخفیف در نرخ عوارض طرح ترافیک و یا اعمال محدودیتهای بیشتر برای تردد خودروهای آلاینده و فرسوده میتواند به ترغیب افراد به استفاده از حمل و نقل عمومی و یا استفاده از وسایل نقلیه پاک کمک کند.
ایجاد محدودههای کمسرعت و پیادهراه: ایجاد محدودههای کمسرعت و پیادهراه در هسته مرکزی شهر میتواند به کاهش ترافیک و آلودگی هوا در این مناطق کمک کند.
اقدامات شهرداری تهران برای ایمنسازی و روانسازی ترافیک در آزادگان
به نقل از خبرگزاری مهر: سرهنگ سید ابوالفضل موسویپور، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ، در مراسم تحکیم بستر ۱۲ کیلومتر از بزرگراه آزادگان که صبح امروز برگزار شد، از اقدامات شهرداری تهران در راستای ایمنسازی و تسهیل در رفت و آمد در این محور طی دو سال گذشته خبر داد.
وی با اشاره به ایجاد کندرو در محور شرق به غرب آزادگان در محدوده منطقه ۱۶، عنوان کرد: این اقدام موجب کاهش بار ترافیکی و روانسازی مسیر تردد خودروها در این محدوده شده است.
موسویپور همچنین به آسفالتریزی مناسب بستر آزادگان از اتوبان ساوه تا اتوبان شهید خرازی اشاره کرد و از آن به عنوان اقدامی دیگر در راستای ایمنسازی این محور یاد کرد.
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ در پاسخ به سوالی مبنی بر زمان اجرای طرح ترافیک جدید، گفت: اجرای طرح ترافیک جدید امسال انجام نخواهد شد و نیازمند انجام بررسیهای کارشناسی دقیق است.
جریمه طرح ترافیک مبلغی است که به ازای ورود غیرمجاز به محدوده طرح ترافیک در زمانهای مشمول طرح، به راننده متخلف تعلق میگیرد.
محدوده طرح ترافیک:
محدوده طرح ترافیک در تهران، محدودهای در مرکز شهر است که تردد خودروها در آن در ساعات مشخصی از روز (6:30 صبح تا 18:00 عصر، شنبه تا چهارشنبه) با پرداخت عوارض مجاز است.
مبلغ جریمه:
مبلغ جریمه طرح ترافیک برای هر بار ورود غیرمجاز به محدوده طرح، در سال 1403 معادل 109 هزار تومان است.
عوامل موثر بر جریمه:
- محل سکونت: ساکنان محدودههای مجاور طرح ترافیک، مشمول تخفیف در نرخ عوارض و جریمه میشوند.
- نوع معاینه فنی: خودروهایی که معاینه فنی برتر دارند، مشمول 25 درصد تخفیف در نرخ عوارض و جریمه میشوند.
- زمان ورود: نرخ عوارض و جریمه در ساعات مختلف روز متفاوت است. به طور کلی، نرخ عوارض در ساعات شلوغی بیشتر است.
نحوه پرداخت جریمه:
- سامانه تهران من: رانندگان میتوانند از طریق سامانه تهران من نسبت به پرداخت عوارض و جریمه طرح ترافیک اقدام کنند.
- اپلیکیشنهای موبایلی: اپلیکیشنهای موبایلی متعددی مانند قبضینو و پیشخوان24 نیز امکان پرداخت بدهی طرح ترافیک را فراهم میکنند.
- دستگاههای خودپرداز: در برخی از معابر پرتردد، دستگاههای خودپرداز برای پرداخت عوارض و جریمه طرح ترافیک تعبیه شده است.
نکات مهم:
- عدم پرداخت جریمه طرح ترافیک موجب انباشت بدهی میشود و در صورت عدم پرداخت، ممکن است از خدمات دولتی مانند صدور گواهینامه و معاینه فنی خودرو محروم شوید.
- دوربینهای هوشمند در محدوده طرح ترافیک نصب شدهاند که تردد خودروها را رصد میکنند و ورود غیرمجاز به محدوده طرح را ثبت میکنند.
- برای اطلاع از آخرین اطلاعات مربوط به طرح ترافیک، میتوانید به وب سایت شهرداری تهران یا سامانه تهران من مراجعه کنید.